Meerdere Romeinen zijn … ex-slaven!

Aan de hand van deze scriptie wil ik deze vaststelling verduidelijken. De meeste Romeinen zijn geen "echte" Romeinen. Om dit te verklaren moeten we even terugblikken naar de tijd van het Romeinse Rijk. Meer bepaald naar een onderdeel ervan, nl. de slavernij tijdens het Romeinse Rijk. De expansie van het Romeinse Rijk en het aanwenden van slaven hebben ervoor gezorgd dat de Romeinse bevolking een mengeling is van verschillende rassen. Dit zal ik nu even schematisch aanhalen.

Wie zijn ze, vanwaar komen zij?
De oorlog leverde de meeste slaven op. Krijgsgevangenen werden als slaven naar Rome gevoerd. In vredestijd voorzag de zeeroverij in de behoefte aan slaven. Al deze menselijke waar werd vervolgens te koop aangeboden op de markten in Italië. Oorspronkelijk waren het mensen van de buurvolken geweest - Italianen - net als de Romeinen zelf. Nadien werden het: Syriërs, Grieken, Afrikanen en Galliërs.

Waarvoor dienden de slaven?
Er werd een onderscheid gemaakt tussen huisslaven en staatsslaven. Huisslaven waren degenen die in een gezin huishoudelijke hulp verleenden. Bevoorrechte posities werden ingenomen door hen die: schrijvers, opvoeders, voorlezers of geneesheer waren. Ronduit ellendig was het lot van de slaven die moesten zwoegen op de plantages, in de steengroeven, in de mijnen of op de galeien. Een tamelijk hard leven leidden de slaven die als gladiatoren, als vechters in de arena's moesten optreden. De staatsslaven behoorden aan de staat toe. Ze werden te werk gesteld bij de aanleg van wegen, bruggen en waterleidingen. Ze konden ook dienst doen als tempelwachters of als dienaren van magistraten. Ze hadden een inkomen, konden eigendom verwerven en hadden het recht bij testament te beschikken over de helft van hun bezit.

Rechten van een slaaf = een slaaf was een DING.
Een slaaf bezat aanvankelijk absoluut geen rechten. De meester kon geheel over hem beschikken en over alles wat hij bezat. Een slaaf kon je verkopen, weggeven, verhuren of in de steek laten. Om de slaaf mores te leren, maakte men gebruik van roeden, de zweep, de halskluister en de slavenkerker. Voor de ernstige gevallen was er ten slotte de kruisiging.

Meerdere Romeinen zijn … ex-slaven!
Geleidelijk brak de opvatting door dat ook een slaaf een mens was. Er kwamen wetten waarin straffen gesteld werden op de slechte behandeling van slaven. Tijdens het keizerrijk kwam het vrijlaten van slaven meer en meer voor. Dit gebeurde dan tijdens een proces voor de rechtbank of door middel van een testament. Diepgaande onderzoekingen hebben aangetoond dat in de keizertijd het merendeel van de Romeinse bevolking uit vrijgelaten slaven bestond. Een groot deel van hen die als slaven in Italië kwamen, werd dus vervolgens in de vrije Romeinse maatschappij opgenomen. Men zou dit onder andere kunnen aantonen met de welluidende Griekse en Oosterse namen die al deze mensen droegen

vorige / back